Założyłem firmę i co dalej? Jak odnaleźć się w świecie podatków, terminów i rozliczeń?

Wśród doświadczonych polskich przedsiębiorców, jak i wśród ekspertów prawa finansowego, krąży opinia, że polskie ustawodawstwo związane z zakładaniem i prowadzeniem firmy, jest szczególnie skomplikowane na tle rozwiązań pranych stosowanych w innych krajach UE. Oczywiście to subiektywna opinia, ale wiele w niej prawdy. Dlatego też część osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej, zwleka z tą decyzją w obawie przed pogubieniem się w zagadnieniach podatkowych i księgowych. Wątpliwości nie opuszczają także świeżo upieczonych przedsiębiorców. Na co zwrócić uwagę i jakie kroki podjąć, by nie ryzykować złamania prawa na skutek nieznajomości przepisów?

Jakie podatki muszą płacić polskie firmy?

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, przedsiębiorcę może dotyczyć tylko jeden albo nawet kilka podatków. Obowiązkowy dla wszystkich jest podatek dochodowy – czyli PIT lub CIT. O wysokości podatku dochodowego decyduje wybrana forma opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt) – przy czym nie każda firma może wybrać dowolną formę opodatkowania.

Dodatkowo większość przedsiębiorców odprowadza podatek VAT od towarów i usług. Jego stawki są stałe dla poszczególnych rodzajów dóbr. Część przedsiębiorców może skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT, co oznacza, że wystawiają oni faktury o identycznej wartości netto i brutto.

Część firmowych transakcji objęta jest podatkiem od czynności cywilnoprawnych (np. sprzedaż praw majątkowych, pożyczka, darowizna). Jego wysokość stanowi określony procent od wartości transakcji.

Ponadto przedsiębiorcy może dotyczyć podatek od nieruchomości (jeśli są one na stanie firmy) i podatek od środków transportu (dot. pojazdów innych niż samochody osobowe). Wysokość obu ustala gmina, na którego terenie zarejestrowane jest przedsiębiorstwo. Dodatkowo jeśli przedsiębiorstwo emituje pyły, gazy lub ścieki, składuje odpady albo pobiera wodę, konieczne jest uiszczanie opłaty środowiskowej.

Ważne terminy – kalendarz przedsiębiorcy

Poza wyliczeniem odpowiedniej kwoty należnych podatków i opłat, przedsiębiorca musi jeszcze odprowadzić je w ściśle określonym terminie. Warto zapamiętać kilka kluczowych dat.

Zaliczkę na podatek dochodowy należy wpłacić na konto US do 20. dnia każdego miesiąca (za miesiąc poprzedni). W przypadku rozliczeń kwartalnych jest to 20. dzień miesiąca przypadającego po danym kwartale. Również do 20. dnia każdego miesiąca na konto ZUS należy wpłacić składki za siebie i za pracowników (wyjątkiem są spółki, w których wspólnicy nie są zobowiązani do odprowadzania składek). Natomiast do 25. dnia każdego miesiąca należy opłacić należność wynikającą z podatku VAT, a także przesłać plik JPK.

Uproszczona a pełna księgowość – kluczowe liczby

Część firm może skorzystać z prawa do prowadzenia tzw. uproszczonej rachunkowości. To oszczędność czasu (ponieważ wymaga mniejszego nakładu pracy), a co za tym idzie – pieniędzy (za prowadzenie księgi przychodów i rozchodów biura rachunkowe pobierają niższą opłatę niż za prowadzenie pełnych ksiąg).

Warto pamiętać, że uproszczoną księgowość mogą prowadzić przedsiębiorcy, których przychód nie przekracza 2 mln euro rocznie (zgodnie z ustalanym w październiku poprzedniego roku przelicznikiem, związanym z aktualnym kursem euro). Niezależnie od przychodu, pełną księgowość muszą prowadzić spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytowe, akcyjne i komandytowo-akcyjne.

Więcej na temat form opodatkowania przeczytasz na https://a-zrachunki.pl/blog/.

Księgowość – prowadzić samemu czy zlecić?

Większość obaw związanych z terminowym odprowadzaniem podatków i składek w odpowiedniej wysokości, rozwiązuje współpraca z biurem rachunkowym. Nad jej podjęciem zastanawiają się przede wszystkim mali przedsiębiorcy, prowadzący JDG (jednoosobową działalność gospodarczą). Czy nie można prowadzić ksiąg samodzielnie?

Oczywiście jest to możliwe, ale w sytuacji, gdy właściciel firmy nie zna się na zagadnieniach związanych z finansami i prawem podatkowym, o popełnienie błędu jest niestety bardzo łatwo. A polskie urzędy nie słyną z wyrozumiałości – za nieprawidłowo wyliczoną składkę czy poślizg w rozliczeniach, trzeba będzie zapłacić karę albo co najmniej napisać obszerne wyjaśnienie, narażając się na stresującą kontrolę.

Polski system prawny mógłby być przyjaźniejszy – ale biznesu nie robi się na myśleniu życzeniowym. Dlatego też każdy przedsiębiorca, który nie jest ekspertem od prawa podatkowego i finansowego, powinien przede wszystkim wybrać zaufanego partnera w postaci biura rachunkowego, które zajmie się zagadnieniami księgowymi – aby Twoja firma mogła działać i przynosić zyski w ramach obowiązującego prawa.