Nieobecność podczas kontroli L4 – co może grozić?

W przypadku chorób poważniejszych niż zwykłe przeziębienie pracownicy mają prawo skorzystać z pomocy lekarza, który może orzec o ich tymczasowej niezdolności do pracy. Osoby zatrudnione na umowę o pracę oraz niektórzy pracownicy z umową zlecenie otrzymają wówczas zasiłek choroby. W trakcie L4 nie możemy jednak wykonywać niektórych czynności – a większość pracodawców oraz ZUS mogą przeprowadzić kontrolę w miejscu zamieszkania pracownika. Co, jeśli w jej trakcie osoby zatrudnionej nie będzie w domu? Jakie konsekwencje mogą ją za to spotkać?

Kontrola podczas L4 – co warto wiedzieć?

Wiele firm patrzy podejrzliwie na pracowników, którzy udają się na L4. Dotyczy to głównie osób, które mają słabe zdrowie i często chorują. Zgodnie ze stereotypem zwolnienie lekarskie z pracy jest nadużywane przez pracowników, którzy traktują ten czas jak dodatkowy urlop. Oczywiście takie zachowanie jest niezgodnie z prawem, a kontrola L4 w domu ma za zadanie sprawdzić, czy pracownik faktycznie stosuje się do obowiązujących przepisów.

Zanim opiszemy konsekwencje, jakie grożą za nieobecność w domu podczas kontroli, wyjaśnijmy, czym tak naprawdę jest L4. To zwyczajowe miano, jakim określa się zwolnienie lekarskie poświadczające tymczasową niezdolność do pracy. Nazwa pochodzi od numeru formularza, który kiedyś musieli wypełniać lekarze. Przebieg oraz numer procedury zdążyły się zmienić, ale nazwa L4 pozostała w świadomości zarówno pracowników, jak i pracodawców.

Czego nie można robić w trakcie L4?

Większość pracowników w trakcie L4 pobiera zasiłek chorobowy, który ma zapewnić stabilny dochód na czas choroby. Świadczenie można jednak stracić, jeśli nie stosujemy się do przepisów prawa. Czego nie można robić w trakcie L4?

Okazuje się, że w trakcie trwania zwolnienia nie wolno pracować zarobkowo – dotyczy to zarówno pracy dla aktualnego pracodawcy, jak i dla innych firm czy osób. Dotyczy to wszystkich możliwych form pracy zarobkowej, także w innej branży. Jeśli dochód z pracy podczas L4 zostanie wykryty przez ZUS lub pracodawcę, pracownik poniesie konsekwencje prawne, włącznie z utratą zasiłku.

W trakcie L4 nie wolno też wykorzystywać zwolnienia z pracy w sposób niezgodny z jego celem. W praktyce oznacza to, że należy bezwzględnie stosować się do poleceń lekarza, a już szczególnie tych zapisanych w treści zwolnienia. Co istotne, L4 to nie jest czas np. na wykonywanie remontu czy niepotrzebnych prac domowych. Podczas zwolnienia powinno się przede wszystkim leczyć i wypoczywać – jeśli dojdzie do kontroli, każde zachowanie odbiegające od normy może skończyć się odebraniem zasiłku.

Kto może kontrolować podczas L4?

Podczas L4 kontrolę może organizować ZUS lub pracodawca zatrudniający co najmniej 20 osób. Przyczyna może być dowolna – pracownik nie musi być podejrzany o łamanie prawa, a kontrola może być rutynowa. Może ona odbyć się w miejscu pracy lub zamieszkania osoby zatrudnionej. W przypadku L4 jest to najczęściej ta druga opcja. Ale co, jeśli pracownika akurat nie ma w domu?

Nieobecność podczas kontroli L4 – konsekwencje

Jeśli pracownik jest nieobecny w domu w trakcie kontroli, ta powinna zostać powtórzona w najbliższym możliwym terminie. Warto jednak pamiętać, że osoba zatrudniona mogła mieć dobry powód nieobecności. Przecież nawet w trakcie L4 można wychodzić z domu – tylko musi być to zgodne z treścią zwolnienia lekarskiego.

Dlatego pracownik otrzyma wezwanie do złożenia wyjaśnień w terminie do 3 dni od zakończenia kontroli. W razie potrzeby termin ten można przedłużyć o kolejne siedem dni. Przykładowe powody nieobecności to np. wizyta u lekarza lub pójście na badanie lekarskie czy rehabilitację, czyli czynności związane z procesem leczenia.

Jeśli pracownik nie złoży wyjaśnień w terminie i nie będzie obecny podczas następnej kontroli, organ kontrolujący sporządzi specjalny protokół, w którym opisze sytuację. Chory ma prawo zapoznać się z dokumentem i wnieść do niego uwagi. To właśnie na podstawie protokołu z kontroli ZUS może podjąć decyzję o utracie prawa do zasiłku przez pracownika, o ile faktycznie wykryto u niego nieprawidłowości lub był on nieobecny i nie złożył wyjaśnień na czas.