Choć nie lądowaliśmy jeszcze na księżycu, to mamy tam odciśnięty swój polski ślad. O czym dokładnie mowa? Jakie jeszcze nazwiska zostały uhonorowane przez nazwanie nimi kraterów czy planetoid? Przekonajmy się!
Polskie zainteresowanie kosmosem
W naszym społeczeństwie żyje wiele osób, które bardziej niż tym, co mają pod nogami, interesują się tym, co w górze, a więc bezkresnym wszechświatem. Szczególnie wybitni w tej dziedzinie mieli swój udział przy najsłynniejszych kosmicznych misjach. Także obecnie nasi naukowcy i specjaliści pomagają agencjom kosmicznym w tworzeniu istotnych technologii.
Jednak zainteresowanie kosmosem odcisnęło swój wpływ na wielu innych obszarach, co pokazują nam „ślady” zostawione w tej niezbadanej przestrzeni przez naszych rodaków. Na przykład wśród ciekawostek na temat Puław zamieszczonych na portalu psw.puławy.pl, możemy przeczytać o nazwie tego miasta użytej na jednej z planet układu słonecznego.
Polskie ślady na Marsie
Mars, jako planeta najbliższa Ziemi od lat jest przedmiotem badań i fascynacji naukowców. Jego powierzchnia usiana jest kraterami, którym nadawano nazwy. Część z nich jest świetnie znana obywatelom naszego kraju. Na przykład decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej podjętej w 1976 na mapie Marsa zaznaczono kratery o nazwach:
- – Grójec, ze średnicą 39 kilometrów,
- – Puńsk, którego średnica wynosi 11,6 kilometra,
- – Rypin, o średnicy 18,6 kilometrów,
- – Puławy (w 1979 r.), które użyczyły nazwy największemu (51,5 kilometrów) kraterowi,
- – Maria Skłodowska-Curie.
Uhonorowano w ten sposób jeszcze wiele innych Państw zarówno europejskich i amerykańskich, jak i tych bardziej egzotycznych, w tym Burkina Faso, Wyspy Cooka czy Samoa.
Kopernik na Księżycu
Mówi się, że Kopernik wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię i z pewnością jego odkrycia w kwestii ruchu planet uznaje się za najistotniejsze. Jednak w gruncie rzeczy to całe jego życie oraz naukowe dokonania warte są uwagi. Na pewno wzięto je pod uwagę, nazywając właśnie nazwiskiem Kopernika jeden z najefektowniejszych kraterów na Księżycu.
Jest on widoczny przez lornetkę i znajduje się na północny zachód od centrum widocznej z Ziemi strony Księżyca. Wał tego krateru ma szerokość 22 kilometrów, wysokość mierzona z zewnątrz wynosi 1010 metrów, a od wewnątrz 3350 metrów. Jeśli chodzi o średnicę dna to oblicza się ją na około 46 kilometrów.
Ciekawe jest również samo ukształtowanie księżycowego Kopernika. Zbocza wewnątrz wału przybrały formę tarasów, które oddzielają od siebie wąwozy. Co więcej, znajdują się tu 23 małe kratery. Według naukowców krater ten powstał 1,1 miliarda lat temu, rozpoczynając okres kopernikański w geologicznej historii Księżyca.
Jeśli mamy szczególnie wprawne oko, to podczas pełni z pewnością uda nam się zauważyć wspomniany obiekt nawet bez pomocy specjalistycznego sprzętu.
Inne polskie nazwiska zapisane w kosmosie
Bardzo ciekawe zjawisko można dostrzec przy okazji nazywania planetoid, których odkryto już prawie milion. Połowie z nich przypisano numer, a 22 tysiącom nazwę własną. Astronomowie chętnie posiłkują się wytworami popkultury do nadawania im imion, dlatego w kosmosie możemy spotkać planetoidy o nazwie Monty Python, Donald Duck i James Bond. Nie brakuje też nazwisk bardziej realnych postaci, takich jak Tomhanks, Bobdylan, Lennon, a wśród nich także nasz polski pisarz – Lem.
Przy tej okazji warto wymienić pozostałe nazwiska, które zostały objęte tym zaszczytem i które utrwalono niemal na zawsze w przestrzeni kosmicznej. W gronie tym znaleźli się:
- – Coppernicus,
- – Chopin,
- – Mickiewicz,
- – Curie,
- – Banach,
- – Penderecki,
- – Kościuszko,
- – Michałowski,
- – Kwiatkowski,
- – Bartczak,
- – Marciniak,
- – Kryszczynska,
- – Jopek,
- – Rudawska,
- – Polinska,
- – Zosiakaczmarek.
Choć to oczywiście nie wszystkie nazwy pochodzenia polskiego. Czasami planetoidom nadaje się też imiona przypisywane do tej pory miastom. Tak było na przykład w przypadku Wratislavii, Varsavii, Posnania, Torunia, Vistuli, Krakowa i Sierpca.
Czy to koniec naszych rodzimych śladów w przestrzeni kosmicznej? Z pewnością nie! Ta dziedzina nauki wciąż jest przedmiotem badań i zainteresowań rzeszy polskich naukowców, którzy mogą wspierać międzynarodowe agencje kosmiczne. Możemy słusznie odczuwać dumę z tego powodu i czekać na kolejne ciała niebieskie o polskobrzmiących nazwach.
Bądź na bieżąco i zostań jednym z ponad 14 tysięcy naszych obserwujących!
