Muzeum Kresów w Lubaczowie zakończyło niezwykły projekt konserwacji dwóch dwurzędowych ławek pochodzących z cerkwi św. Paraskewy w Nowym Bruśnie. Te wyjątkowe zabytki, które powstały w drugiej połowie XIX wieku, zachowały się w bardzo złym stanie, ale dzięki ogromnemu wysiłkowi zespołu muzeum, konserwatorów oraz wsparciu instytucji, udało się przywrócić im dawny blask.
Ławki, wpisane w zeszłym roku do rejestru zabytków, były w dramatycznym stanie. Zniszczona struktura drewna, braki elementów dekoracyjnych, odcięcie od podstawy, a także uszkodzenia spowodowane przez drewnojady i korozję metalowych okuć sprawiały, że przedmioty te wymagały pilnej interwencji. Dzięki pracom konserwatorskim przeprowadzonym przez Filipa Sołtysa udało się nie tylko odrestaurować ich strukturę, ale także odtworzyć detale, które świadczą o kunszcie ich twórców.
Efekty pracy są imponujące i stanowią przykład staranności, z jaką można przywrócić życie najcenniejszym obiektom dziedzictwa kulturowego. Fotografie dokumentujące stan ławek przed i po konserwacji pokazują ogromną skalę zmian.
Historia cerkwi i zachowanych ławek
Cerkiew św. Paraskewy w Nowym Bruśnie to jeden z najcenniejszych zabytków regionu. Powstała na początku XVIII w. i po gruntownym odnowieniu należy do najpiękniejszych świątyń drewnianych obrządku wschodniego w Polsce. Jej historia nierozerwalnie wiąże się z tradycją oraz kulturą dawnej ludności zamieszkującej te tereny. Po II wojnie światowej i przesiedleniach, cerkiew została opuszczona, a jej elementy – w tym fragmenty ikonostasu oraz wspomniane ławki – przetrwały w różnym stopniu w wyniku translokacji i przechowywania w trudnych warunkach.
Ławki stanowią unikatowy element wyposażenia cerkwi, który nieprzerwanie od czasu swojego powstania zachował się do dziś. Mimo że były uszkodzone, ich obecność daje możliwość pełniejszego zrozumienia oryginalnego charakteru wnętrza świątyni.
Wsparcie dla dziedzictwa kulturowego
Realizacja prac konserwatorskich była możliwa dzięki zaangażowaniu Województwa Podkarpackiego, Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Przemyślu oraz Powiatu Lubaczowskiego. To wsparcie pozwoliło Muzeum Kresów w Lubaczowie zadbać o przetrwanie tych cennych zabytków, a także zaplanować ich dalszą ochronę.
Do czasu planowanej na przyszły rok fumigacji cerkwi św. Paraskewy, ławki są przechowywane w świetlicy wiejskiej z Opaki, która jest częścią Zespołu Zamkowo-Parkowego w Lubaczowie.
Muzeum Kresów w Lubaczowie nie ustaje w działaniach na rzecz ochrony regionalnego dziedzictwa kulturowego, zachęcając do wsparcia i docenienia lokalnych zabytków.
Galeria zdjęć, fot. Muzeum Kresów w Lubaczowie.
Bądź na bieżąco i zostań jednym z ponad 15 tysięcy naszych obserwujących!
