Upadłość układowa a likwidacyjna – czym się różnią?

Gdy bankrutuje przedsiębiorstwo i sąd orzeka o jego upadłości, to możliwe są dwie formy dalszego postępowania prawnego – droga układowa lub likwidacyjna. Oba jej rodzaje znacząco się od siebie różnią i mają odmienne konsekwencje dla dłużnika.

Upadłość układowa – co to jest?

Jak w praktyce wygląda upadłość układowa a likwidacyjna? „Z dniem 1 stycznia 2016 r. zostały zmodyfikowane przepisy upadłościowe i w polskim prawie pojawiło się oficjalnie pojęcie restrukturyzacji. Polega ona na zaoferowaniu przedsiębiorstwu drugiej szansy. Ma to na celu poprawę wyników finansowych oraz utrzymanie firmy przy życiu. Upadłość układowa jest korzystna dla wszystkich stron – wierzyciel ma szansę odebrać należne mu środki, przedsiębiorca dostaje szansę uratowania swojego biznesu oraz unika odpowiadania swoim prywatnym majątkiem, a pracownicy zachowują posady” – wyjaśniają specjaliści z https://www.aasadlabiznesu.pl/

Kwestie prawne związane z restrukturyzacją regulują Przepisy ogólne o postępowaniach restrukturyzacyjnych i ich skutkach:

Art. 3

1. 1. Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli.

Upadłość układowa wymaga wypracowania porozumienia pomiędzy dłużnikiem oraz wierzycielami. Następnie sąd upadłościowy podejmuje decyzję dotyczącą dalszych losów przedsiębiorstwa. Zgodnie z polskim prawem możliwe jest przeprowadzenie restrukturyzacji w drodze postępowania:

• – o zatwierdzenie układu;
• – przyśpieszonego postępowania układowego;
• – postępowania układowego;
• – postępowania sanacyjnego.

Jeśli dojdzie do restrukturyzacji, to konieczne jest stworzenie planu restrukturyzacyjnego oraz stopniowe realizowanie go.

Upadłość likwidacyjna – co to takiego?

Upadłość likwidacyjna polega na całkowitym wygaszeniu działalności przedsiębiorstwa, a następnie na zamknięciu go i zlicytowaniu pozostałej po nim masy upadłościowej. Całym procesem zajmuje się syndyk działający na polecenie sądu upadłościowego, który jest odpowiedzialny za przeprowadzenie powyższych czynności. Decyzję o umożliwieniu upadłości likwidacyjnej także musi wydać sąd. Może też dojść do sytuacji, w której pierwotna decyzja sądu o ugodzie zostanie zamieniona na drogę likwidacyjną. Stanie się tak wówczas, gdy wspomniana już restrukturyzacja, nie przyniesie rezultatów.

Wierzytelności powstałe po ogłoszeniu upadłości

Z zasady wierzytelności powstałe po ogłoszeniu upadłości wliczane są do zobowiązań masy upadłościowej. Wskazuje na to artykuł 230 oraz 370 Prawa restrukturyzacyjnego:

Art. 230

2. Do innych zobowiązań masy upadłości zalicza się wszystkie niewymienione w ust. 1 zobowiązania masy upadłości powstałe po ogłoszeniu upadłości, w szczególności należności ze stosunku pracy przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, zobowiązania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, zobowiązania z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, inne zobowiązania powstałe z czynności syndyka oraz przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.”;

Art. 370

2. Zobowiązania powstałe po ogłoszeniu upadłości i niewykonane w toku postępowania uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, przy czym ich spłata może być rozłożona na raty na czas nie dłuższy niż przewidziany na wykonanie planu spłaty wierzycieli.

Upadłość likwidacyjna a zobowiązania

W wielu przypadkach przedsiębiorca może i będzie pociągnięty do osobistej odpowiedzialności za długi wygenerowane w wyniku upadłości jego firmy. Dodatkowo prawo restrukturyzacyjne przewiduje sytuację, w której nie nastąpił jeszcze termin pozostałych zobowiązań pieniężnych:

Art. 91.

1. 1. Zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości.
2. 2. Zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił.

Art. 92.

1. 1. Z masy upadłości mogą być zaspokojone odsetki od wierzytelności, należne od upadłego, za okres do dnia ogłoszenia upadłości.

Powyższe zapisy mają zrównywać ze sobą wierzycieli tak, aby nie doszło do sytuacji, w której zobowiązanie z terminem zapadalności wymagalnym po ogłoszeniu upadłości byłoby niemożliwe do spłacenia.

Upadłość firmy a odprawa dla pracownika

Zgodnie z polskim prawem bankrutujące przedsiębiorstwo nie zostaje zwolnione z obowiązku wypłaty wynagrodzeń pracownikom. Należne są im też odprawy w odpowiedniej wysokości, którą reguluje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników:

Art. 8. 1. Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Sprawa ma się jeszcze prościej, gdy przedsiębiorstwo znajduje się w upadłości układowej. Jeśli wierzyciele oraz sąd wyrazili zgodę na restrukturyzację, to pracownicy będą otrzymywać wypłatę tak jak poprzednio, chyba że w wyniku ustaleń oraz planu restrukturyzacyjnego zostanie postanowione obcięcie dodatków do pensji lub zredukowanie godzinowego wymiaru pracy.